تلاش سازمان‌های بین‌المللی برای کاهش سوانح از چه زمان شروع شد؟

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، فعالیت‌های بشردوستانه و کاهش خطرپذیری حوادث و سوانح، نشان از دغه‌دغه جهانی دارد که هر ساله با تدوین دستورالعمل‌های متعدد در مجامع بین‌المللی، جهانیان سعی می‌کنند تا در برابر مشکلات فائق آیند. برای مثال تشکیل هسته اولیه نهضت بین‌المللی صلیب سرخ در ۱۸۶۳ میلادی، تشکیل جامعه ملل در ۱۹۲۰ میلادی و جایگزینی سازمان ملل متحد در ۱۹۴۵ نمونه‌ای از اقدامات صورت گرفته است.

آرمان‌های توسعه پایدار جمعیت هلال احمر شامل نبود فقر و گرسنگی، سلامت کامل و رفاه، آموزش با کیفیت، برابری جنسیتی، آب سالم و بهداشت، انرژی پاک، شغل شرافتمندانه و رشد اقتصادی، صنعت نوآوری و زیر ساخت، جوامع و شهر‌های پایدار، الگوی تولید و مصرف مناسب، اقدام شایسته اقلیمی، حفاظت از منابع آبی، مراقبت از زمین، صلح، عدالت و نهاد‌های توانمند و مشارکت برای دستیابی به اهداف از جمله گزینه‌های مدنظر هلال احمر است.

اهمیت توجه به مباحث بشردوستانه و مدیریت سوانح برای کاهش خسارت جانی و مالی قابل ملاحضه، موردی است تا علیرغم فعالیت‌های نهضت بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر در این زمینه، دبیر کل سازمان ملل، یکی از معاونین خود را به امور بشردوستانه اختصاص دهد و ذیل این معاونت، دفتر هماهنگی‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد (OCHA) با هدف هماهنگی امداد و نجات و پاسخگویی به کشور‌ها در حین وقوع سوانح تشکیل شود.

تا دهه ۹۰ میلادی، توجهات جهانی بیشتر متمرکز بر پاسخگویی به سانحه و واکنش به آن بود. اما به مرور توجهات به سمت پیشگیری از سانحه متمرکز شد. اولین تلاش جدی سازمان ملل برای ورود در عرصه کاهش بلایا، در اواخر دهه ۸۰ میلادی بود که بر اساس آن، دهه ۹۰ میلادی به عنوان دهه بین المللی کاهش سوانح طبیعی (IDNDR) اعلام شد و در این دهه تحولات مهمی در راستای کاهش بلایا به وقوع پیوست.

در این دهه اولین کنفرانس جهانی کاهش سوانح طبیعی در یوکوهاما ژاپن طی روز‌های ۲۳ الی ۲۷ می ۱۹۹۴ برگزار شد و سند یوکوهاما را با عنوان (راهبرد بین‌المللی یوکوهاما) برای کاهش ریسک با تاکید بر پیشگیری از سوانح، کاهش آثار و آمادگی در برابر سوانح تهیه کردند.

از دیگر اقدامات مهم این دهه، تصویب راهبرد بین‌المللی کاهش سوانح (ISDR) بود که این راهبرد، تغییر رویکردی از پاسخگویی سنتی به سوانح به سمت کاهش سوانح و ارتقاء فرهنگ پیشگیری بود که در نوامبر ۱۹۹۹ پس از تایید کمیسیون توسعه پایدار مجمع عمومی، طی قطعنامه‌ای به تصویب رسید. در پایان دهه ۹۰ میلادی، دبیرخانه راهبرد بین‌المللی کاهش سوانح (UNISDR) زیر مجموعه دبیرخانه سازمان ملل متحد و زیر نظر نماینده ویژه دبیر کل در امور کاهش خطرپذیری سوانح (SRSG) در معاونت امور بشردوستانه ایجاد شد.

فعالیت‌های دبیرخانه UNISDR به چهار حوزه، هماهنگی در زمینه کاهش خطرپذیری بلایا مانند برگزاری کنفرانس‌های بین‌المللی اجرای اسناد مربوطه از قبیل سند یوکوهاما در ۱۹۹۴، سند هیوگو در ۲۰۰۵ و سند سندای در ۲۰۱۵، راه‌اندازی کمپین‌های اطلاع رسانی، مدافعه‌گری و حمایت از کاهش خطرپذیری سوانح، اطلاع‌رسانی و تهیه گزارشات جهانی وضعیت ریسک (GAR) تقسیم می‌شود.

چرخه مدیریت خطر بلایا به ترتیب شامل ارزیابی ریسک، پیشگیری و کاهش اثرات آمادگی، هشدار و تخلیه، حفظ مردم، تدارک کمک‌های اضطراری و فوری، برآورد خسارت، تدام کمک‌ها، ترمیم زیر ساخت‌های خدماتی، بازسازی جابه‌حایی و اسکان، بازسازی اقتصادی و اجتماعی، آغاز فعالیت‌های توسعه‌ای، ارزیابی سانحه پیشگیری و کاهش اثرات هستند.

اعلام وضعیت اضطراری یا لغو آن با توجه به راهنمای سطح‌بندی حوادث و سوانح، بنابر دستور مدیرعامل استان، رئیس سازمان امداد و نجات و دبیر کل جمعیت هلال احمر خواهد بود.

تعیین و اعلام سطح‌بندی حوادث و سوانح پس از جمع‌آوری اطلاعات اولیه از سانحه توسط مرکز کنترل و هماهنگی عملیات استان انجام شده و در سطح ملی پس از دریافت اطلاعات از مرکز EOC استانی بر عهده مرکز کنترل و هماهنگی عملیات سازمان امداد و نجات است که به استناد مفاد ماده ۱۱ قانون مدیریت بحران کشور خواهد بود.

سطح اول (محلی – شهرستان)، سطحی است که وسعت، پراکندگی و میزان تخریب و آسیب‌های ناشی از آن در محدوده محلی بوده و در آن پایگاه، شعبه و شهرستان از عهده کلیه مراحل امداد و نجات برخواهد آمد.

سطح دوم (استان)، که در آن شهرستان به تنهایی از عهده همه مراحل امداد و نجات بر نیامده و نیاز است استان با همکاری شهرستان‌های معین محل حادثه مراحل امداد و نجات را انجام دهد.

سطح سوم (ملی و بین‌المللی) که پراکندگی و میزان تخریب و آسیب‌های ناشی از آن فراتر از توان پاسخگویی توسط استان بوده که در این سطح نیاز به استفاده از توان عملیات و لجستیکی جمعیت هلال احمر استان‌های معین خواهد بود.

انتها پیام/