سه پرده از پوچی انتخابات میاندوره ای کنگره آمریکا

انتخابات میاندوره‌ای کنگره آمریکا به تازگی برگزار شد و بر اساس نتایجی که اعلام شد، جمهوری خواهان آمریکایی توانسته اند اکثریت را در مجلس نمایندگان کسب کنند و دموکرات‌ها نیز برتری خود را در قالب مجلس سنا حفظ کرده اند. با این حال، ناظران و تحلیلگران و همچنین جریان‌های رسانه‌ای بین المللی، همچنان تحلیل و تفسیر‌های مختلفی را در مورد انتخابات میان دوره‌ای کنگره و تبعات و پیامد‌های آن برای آمریکا و رویکرد‌ها و سیاست‌های داخلی و خارجی این کشور ارائه می‌کنند.

انتخاباتی که پیش از برگزاری، بسیاری از جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای آمریکایی آن را مهم‌ترین و سرنوشت‌سازترین انتخابات در تاریخ آمریکا ارزیابی می‌کردند. در این چهارچوب، اندکی پس از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج ابتدایی آن، "دونالد ترامپ" رئیس جمهور سابق و جنجالی آمریکا در موضع گیری از کسب پیروزی چشمگیر برای جمهوریخواهان خبر داد و به نوعی اعتبار پیروزی ادعاییِ را منصوب به خود دانست.

در جبهه مقابل، "جو بایدن" رئیس جمهور مستقر آمریکا از حزب دموکرات نیز گفت که نتایج انتخابات میاندوره‌ای آمریکا موجب شده تا وی نفس راحتی بکشد و به گفته او عدم پیروزی شماری از افراط گرایان نزدیک به ترامپ در جریان انتخابات، خبر خوبی برای آمریکا بوده است.

با این حال، اینطور به نظر می‌رسد که به سه دلیل عمده و مهم، "مردم آمریکا" و آنچه "دموکراسی آمریکایی" خوانده می‌شود را بایستی بزرگترین بازندگان انتخابات میاندوره‌ای کنگره دانست. مساله‌ای که مورد اشاره و توجه ناظران و تحلیلگران آمریکایی و بین المللی که به تحلیل انتخابات میاندوره‌ای کنگره آمریکا پرداخته اند نیز بوده است.

یک: حذف شدن منافع مردم آمریکا از رقابت‌های سیاسی و انتخاباتی این کشور

یکی از نکات عمده و محوری که در جریان انتخابات میاندوره‌ای کنگره آمریکا خود را به وضوح نشان داد، حذف شدن منافع مردم این کشور از سوی احزاب دموکرات و جمهوری خواه در قالب انتخابات مذکور بوده است. در این چهارچوب، نشریه "گاردین" حتی در گزارشی تاکید می‌کند که چهارچوب و شکلِ کلی انتخابات میاندوره‌ای کنگره آمریکا و رویکرد‌های خاص احزاب دموکرات و جمهوری خواه به آن، "دموکراسی آمریکایی" که آمریکایی‌ها سال‌ها به آن بالیده و آن را نقطه تمایز خود در عرصه بین المللی معرفی کرده اند را نیز به شدت تضعیف کرده است.

در این چهارچوب از یک سو، حزب جمهوری خواه و شخص دونالد ترامپ با افراط گرایی و پوپولیسم و در نقطه مقابل، حزب دموکرات و جو بایدن رئیس جمهور این کشور با ترساندن مردم آمریکا از قدرت گیری ترامپیست‌ها و نَه ارائه توضیح در مورد کارنامه کاری خود و چشم اندازی که برای آینده متصور هستند، سعی در جلب آرا و توجهات افکار عمومی به سمت خود داشته اند.

در این میان، آنچه که به هیچ عنوان از اهمیت برخوردار نبوده است، مردم آمریکا، منافع آن‌ها و آنچه دموکراسی آمریکایی خوانده می‌شود، بوده است. دراین راستا شاهدیم که هم دموکرات‌ها و هم جمهوری خواهان آمریکایی در راستای اهداف و منافع خاص خود، پیروزی طرف مقابلشان در جریان انتخابات آمریکا را به مثابه فاجعه‌ای بزرگ برای آمریکا ارزیابی می‌کنند و از این طریق سعی در کشاندن مردم به پای صندوق‌های رای داشتند.

نشریه گاردین در گزارشی ضمن اعلام هشدار در مورد در خطر بودن آنچه دموکراسی آمریکایی در قالب انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا می‌خواند، به طور خاص به این نکته پرداخته که آمریکا در عصر پسابرگزاری انتخابات مذکور نیز با چالش‌هایی اساسی در مساله دموکراسی رو به رو خواهد بود که به نظر می‌رسد مردم آمریکا در این رابطه قربانیان بزرگِ این روند خواهند بود.

دو: زیر سوال رفتن بیش از پیش نظام انتخاباتی آمریکا

یکی دیگر از نکاتی که به نحوی ویژه خود را در قالب انتخابات اخیر میان دوره‌ای کنگره آمریکا نشان داد، طرح ادعا‌ها و مسائل گوناگون به ویژه از سوی جمهوری خواهان آمریکایی در مورد استحکام سازوکار‌های انتخاباتی در این کشور بوده است. جمهوری خواهان به طور خاص نسبت به ضعف زیرساخت‌های انتخاباتی در برخی ایالات آمریکا که در قالب آن مردم مجبور شده اند ساعت‌ها در صفوف رای منتظر بمانند سخن گفته اند.

در عین حال، آن‌ها نسبت به این رویه که برخی شهروندان آمریکایی در شماری از ایالت‌های آمریکا می‌توانند رای‌های خود را پُست کنند هم واکنش نشان داده اند و آن را منشا وقوع تقلب در انتخابات آمریکا دانسته اند. در این چهارچوب، پیش از این در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا نیز دونالد ترامپ و شماری از اعضای برجسته حزب جمهوری خواه آمریکا، با تاکید بر رخ دادن تقلب در انتخابات، از پذیرش نتیجه آن خودداری کرده و ریاست جمهوری بایدن را مولود انجام تقلبات گسترده دموکرات‌ها در قالب انتخابات این کشور دانستند.

پایگاه خبری "کریستین ساینس مانیتور" در گزارشی با طرح این گزاره که دموکراسی آمریکایی، در جریان انتخابات اخیر میان‌دوره‌ای این کشور در آستانه فروپاشی قرار گرفت به طور خاص به این مساله اشاره دارد که طرح ادعا‌های گوناگون در مورد وقوع تقلب در انتخابات آمریکا و ضعف در نظام انتخاباتی این کشور، عملا میزان بی اعتمادی افکار عمومی در آمریکا را به سازوکار‌های رای گیری بالا برده است. مساله‌ای که می‌تواند منجر به وقوع بحران‌های گسترده در این کشور شود.

این قبیل موارد اتهامی در جریان انتخابات اخیر آمریکا نیز مجددا تکرار شدند و به صراحت، صحت و درستی ساختار‌های انتخاباتی در این کشور را زیر سوال بردند. عمق بحران در این رابطه زمانی بیش از پیش درک می‌شود که بدانیم برای نخستین بار در تاریخ سیاسی آمریکا، شمار قابل توجهی از کاندیدا‌ها از سوی حزب جمهوری‌خواه وارد رقابت‌های انتخاباتی شدند که عملا نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ کشورشان را رد می‌کردند و ادعا‌های مختلفی را نیز در مورد تلاش‌های دموکرات‌ها جهت انجام تقلب در انتخابات مطرح می‌ساختند.

بدتر از همه اینکه ترامپ نیز شرط حمایت خود از کاندیدا‌های حزب جمهوری خواه را این مساله قرار داده بود که آن‌ها باید بپذیرند و ایمان داشته باشند که بایدن با تقلب توانسته بر مسند ریاست جمهوری آمریکا بنشیند.

سه: تشدید شکاف‌ها و انشقاقات سیاسی-اجتماعی در آمریکا

در نهایت باید گفت یکی دیگر از نکاتی که در بحبوحه انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا بیش از پیش خود را نشان داد این بود که شکاف‌های سیاسی و اجتماعی در جریان آن به قدری افزایش یافته بود که "توماس فریدمن" نویسنده و تحلیلگر سرشناس نیویورک تایمز در مقاله‌ای به صراحت می‌نویسد که "جامعه آمریکا در عصر پسابرگزاری انتخابات میان دوره‌ای آمریکا در مقایسه با دوره قبل از آن، به مراتب چندتکه‌تر و قطبی شده‌تر خواهد بود".

در واقع، اینطور به نظر می‌رسد که اکنون سیاستمداران آمریکایی در منظومه حکمروایی این کشور به این درک رسیده اند که برای کسب و حراست از قدرت، بایستی تا می‌توانند پایگاه حمایتی خود را با هر ترفندی علیه جبهه رقیب بسیج کند. این روند از زمان حضور ترامپ در کاخ سفید آغاز شد و سال به سال ماهیت جدی تری را به خود گرفته و دموکرات‌ها نیز در این زمینه کاملا فعال شده اند. روندی که انتظار می‌رود در قالب انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ این کشور، دچار انفجاری قابل توجه شود.

*پایگاه خبری "اسپکتیتور" در گزارشی، بزرگترین برنده انتخابات میان دوره‌ای کنگره آمریکا را تفکرات توهمی و پارانوئیدی ارزیابی می‌کند و معتقد است جامعه آمریکا در جریان این انتخابات نیز شاهد تشدید شکاف‌های سیاسی-اجتماعی بوده است. مساله‌ای که یک قدم دیگر این کشور را به بحران‌های گسترده‌تر نزدیک کرده است.

اساسا به همین دلیل هم هست که بر اساس آخرین نظرسنجی‌های انجام شده در آمریکا توسط نهاد‌های دانشگاهی، این نکته روشن شده که بیش از ۵۰ درصد از مردم آمریکا بر این باورند که کشورشان در ۱۰ سال آینده دچار جنگ و منازعات داخلی خواهد شد. در این فضا، آنچه رهبران آمریکایی سال‌ها در قالب‌هایی نظیر "رویای آمریکایی" و یا "دموکراسی آمریکایی" به مردم کشورشان و همچنین جهانیان عرضه کرده اند و سعی داشته اند آمریکا را به مثابه یک مدینه فاضله معرفی کنند، عملا در حال فروپاشی و نابودی است.

منبع: جهان نیوز