تبیین خادمی امام رضاست در «چهل شایستگی خادم امام رضا (ع)»

کتاب «چهل شایستگی خادم امام رضا (ع)» به قلم علی پایاب از بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی است. فصل اول کتاب درباره آشنایی با اصول و مبانی خدمت، فصل دوم درباره اخلاق خدمت، فصل سوم درباره آداب خدمت، فصل چهارم پیرامون مهارت‌های خدمت، فصل پنجم درباره زائرمحوری در خدمت، فصل ششم با موضوع آشنایی با ساختار و ضوابط خدمت، فصل هفتم درباره معرفت‌افزایی و فصل هشتم درباره خانواده رضوی است.

بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی توجه به نیاز‌های معنوی و فرهنگی خادمان را که از اصلی‌ترین سرمایه‌های انسانی هستند، جزو مهمترین رسالت‌های مجموعه بر می‌شمارد. 

بنا به فرموده مقام معظم رهبری، یکی از بزرگترین وظایف همین است که خادم علی بن موسی‌الرضا از لحاظ عمل، هیات و حیات اسلامی و از جهت برخورد‌های گوناگون با مردم باید مظهر اخلاق علی بن موسی‌الرضا باشد. 

کتاب «چهل شایستگی خادم امام رضا (ع)» با تبیین چهل شایستگی خادم امام رضا (ع) در هشت فصل می‌کوشد خادمان این بارگاه ملکوتی را در معرفت‌افزایی هرچه بیشتر و آراسته شدن به این شایستگی‌ها به مقام خادم تراز اهل بیت (ع) رهنمون سازد.

در مقدمه کتاب می‌خوانیم: «نیاز به اخلاق همزاد و همراه آدمی است و زیست اخلاقی عنصر پایه‌ای تمدن بشری است. اخلاق حرفه‌ای به نیاز مبرم و فراگیر انسان‌ها در موقعیت شغلی و حرفه‌ای پاسخ می‌دهد. اگرچه در نگاه نخست معنای اخلاق حرفه‌ای زیست اخلاقی در حرفه است، آن شامل هر گونه موقعیت خدمت اجتماعی اعم از شغل، منصب، خدمت خیریه‌ای، فعالیت مردم نهاد، خدمت دینی و ... می‌شود». 

[...] خدمت در آستان قدس رضوی را نباید به شغل و حرفه فروکاست؛ زیرا آن مراتبی فراتر از حرفه دارد. خدمت در این آستان در مرتبه نخست ارتباط قدسی خادمان با خدای سبحان و وجود مقدس امام رضا (ع) است. فعالیت در این آستان نه خدمت که عین عبادت است و خادم این حریم قدسی قصد قربت دارد و در پی خشنودی خداوند متعال است.

مرتبه دیگر خدمت در آستان قدس رضوی ارتباط بین شخصی با زوار است. حرفه‌انگاری خدمت در آستان قدس رضوی تصویری فروتر از زائران و ارتباط خادمان با زوار را سبب می‌شود. زائر را نشاید [نباید]همچون مراجعه‌کننده به یک سازمان پنداشت، که برای دریافت خدمت یا خرید کالا به آن مراجعه می‌کند. زائر عاشق و پناهنده به امام رئوف است. او با اشتیاق و از سر نیاز هزاران فرسخ راه را می‌پیماید و هزینه می‌کند تا در خلوتی با امام مهربان، حضرتش را واسطه گفتگو با خدا قرار دهد و کدورت دل بشوید و از فیض قدسی بهره ببرد».